Alîşêr û Zerîfa -II- / Daîmî Dogan

Zerîfa hona ke Qoçgîrî de bîya, zaf rey şîya Dêrsimî. Zerîfa hem Qoçgîrî de, hem Dêrsim de zaf cênîyan rê nuste musnito. Dêrsim de Zarîfe leyê Alîşêr de eke şîya kotî, cênîyan de Qoçgîrî de dewlete çike ardo sareyê qomî ser, o qeseykerdo. Her ca de eke poştjûbîn nêda se beno, o ardo ra zon(ziwan). Zerîfa leyê Alîşêrî de; waxt amo tifong eşto, waxt amo kewanîyên kerda, waxt amo pîya propagandawa jûbîyayîş  kerda. Zerîfa eke şîya kotî, her waxt dormê xo ra tenê kî guman kerdo. Çike zaf  xirabîya dewlete dîya. Serva peran, çand tenan(kesî) şerefê xo roto, zaf vênito. Zerîfa her waxt leyê Alîşêr de kuta cemat. Zerîfa, Alîşêr rê hem waştîye hem kî hevale bîya. Zerîfa cuanika bîlanê bîya. Na sevev ra yo ke sifreyê Sey Riza de cênîyan ra teyna a nîşta ro. Nurî Dêrsimî rê gore; Alîşêr key ke jû qerar gureto raver(aver) fikrê aye gureto. Zerifa namusê xo rê kî zaf hêc bîya. Rozê puştêna jû axayê dewe ser o qeseyê xo nêseveknitê: “Are ya her heywanî duştê xo der a. Her, corî besenêkeno are ya astorî de alef biwero.”  (Zerifa) 

Sey Riza, Nurî Dêrsimî, Alîşêr u Zerîfa waxtê tertele de key ke ameyê têlewe jûbîyayîş ser fek kerdo jû.  Na semed ra yo ke lîsta gonewer Alpdoğan(zamawo Hêrdisin) de hetê ver de namê bîyê. Alpdoxan eke şîyo kotî uca qom xapno vato; “Sevevê nê pêro çî; nîyê, sima ke nînan bidê her çî vurîno, kes qe karsê kes nêbeno.” Alpdoxan na polîtîqa ra verê çêverê xo de kutikî kî dîyê. Nê; Rayvero Qop û Zeynel Top bîyê. 

Goreyê Munzur Çemî; 1937îne de Sey Riza, reyna waşto ke Alîşêr birusno tever. Alîşêr na geyîm no waştîş qewul kerdo. Hem na geyîm Zerîfa kî Dêrsim da vindarnayene. Goreyê planî (sorê); Alîşêr, gereke bişêro dewleta Jûbîyayîşê Sovyetî. Hema şîyene ci rê nesîv nêbena. Vejîyayîşî ra jû roze raver, Zeynel Topî, çar mordeman ra pîya şîyo eskeftê Palaxîne. (9.temmuze (amnona wertêne) 1937). Alîşêr û Zerîfa nînan ra guman nêkerdo, çike Zeynel hem ci rê kêwra bîyo, hem kî mordemanê Sey Rizayî ra bîyo. Goreyê tayîne; eke ronîştê, goreyê tayîne; çitur ke amê verê eskefte desinde ebe tifongan  no pira. Raver Alîşêr na sargê(pusu) de kişîyo. Zerîfa, xo desinde eşto tifongî ser û  bêbextenan ra jûyî uca kişto. Hema a kî qerqesuna tifongê  gonewerî Zeynelî ra kişîya. Na qirrim de birazayê Alîşêrî Sabrî kî kişîyo. 

Goreyê Sarê Dêrsimî; na qirrim de ke kişîyê; Alîşêr 65, Zerîfa kî 55 serrî bîya. Alpdoxan no qirrim ra sarê Dêrsimî rê vato; “ma hen mordemê henî me ke, sima ebe destê kêwrayê sima ra dame kiştene.” Bêbext ney ra kî nêmendê, sareyê Alîşêr û sareyê Zerîfa birnê. Ewro ne cendegê(meyît) Alîşêrî ne ki cendegê Zerîfa se bîyê kes nêzanano. Hema jû raştîye esta ke  merdena hurdemena;  destê bêar, bêvîjdan, bêşêref û bêbextan ra bîya. Na qirrim de jû mêrxasê ma nêkişîyê, înan ra pîya zaf kitabî, nustê û testiqnameyî kî kutera(kewtera) destê dismenan. Zeynel Topî desinde şîyo leyê Rayvero Qop. Rayvero Qop birazayê Sey Riza bîyo. Guman çîn o ke no qirrim waştena ey ser o virajîyo. Hurdemena gonewerî dima sonê leyê Alpdoxanî.  Alpdoxanî, sareyê Alîşêr û Zerîfa ke dîyê zaf sa bîyo, 100 zern dayê nînan. Serranê peyênan de Zeynel Top, destê dewlete ra darde beno. Rayvero Qop kî kutikêna xo ser o, serva peran dewlete de  nayo hure. Alpdoxan, ey kî 1938îne de ebe lacekan  kişeno. Kiştene ra raver Alpdoxan; “mordemê jê to her çî virazeno. O wo ke qomê xo rê bêbextên keno, her kesî rê her çî kî keno ”, vato. 2005îne de jû kokimo Dêrsimîj ra, vatena Alîşêr ser o, mi na qeseyî hesnayîbî: “Sefkan; serva xoverdayîşê xo, bêbext; serva bêbextêna xo mireno.” 

Alîşêr û Zerîfa hem Qoçgîrî de, hem Dêrsimî de xoverdayîş ver de rayver bîyî. Înan hem serva xoserîya welati, hem kî serva xoserîya îtîqatê xo zaf çî viraşto. Înan jû roze bîla serva weşîya xo, qomê xo pey nêeşto. Ebe anor û şêrefî xoverdayîşê xo kerd tam. Ewro Alîşêr xortan ver de, Zerîfa kî cênîyê kirmancan ver de serverê. Ortê qomî de ewro kî bêbextî estê, hema hen zaneme ke nê ortê pixa xo de xenekînê. Nusteyê xo ebe şîîrê Alîşêrî biqedenî. Çike ey waxtê ma rê omid do, ma rê raye musna...                                            

Fikrê Yezidî Dêrsimî rê do

Çekan  arêdê pasoynê çolî

Gonewerî mevaze ke 

sima rê maneno

Sola jû mêrxas 

bivejîyo meydan

Raa Heqî de hêf bijêro.