Yerel seçim için 2 ay kadar bir zaman kala tartışmalar değişik konular üzerinden devam ediyor: İttifaklar, adaylar, istifalar, partilerini değiştiren siyasetçiler… Türkiye, tarihinin en önemli yerel seçimlerinden birine hazırlanıyor.
Bu tartışmalar bölgeye, şehirlere hatta ilçelere kendine özgü bir hal de kazandırıyor elbette. Dersim’de de ilginç bir seçim gerçekleşeceğine kuşku yok. Ovacık Belediye Başkanı Mehmet Fatih Maçoğlu’nun, 31 Mart seçiminde Dersim’den aday olacağını açıklamasıyla birlikte tartışmalar başladı şehirde. Aslında, “Yaklaşık iki yıldır kayyımla yönetilen belediyeye Türkiye’nin ‘tek komünist belediye başkanı’ aday olmuş, ne var bunda?” denilerek geçiştirilebilir. Ama konu Dersim olunca durum değişiyor. Dersim’in sosyolojisi, coğrafyası, kültürel, siyasal birikimi ve tarihi farklı bir defa… Hal böyle olunca, bu küçük şehirde tartışmalar da yoğun yaşanıyor.
İbrahim Kasun: Ovacık Munzur su kaynağından su getirmek için DSİ Genel Müdürlüğü ile protokol imzalandı, proje çalışması son aşamaya gelmişken belediyeye kayyım atandı…
Mesela AK Parti adayı o kadar tartışılmadı. Hatta belli bir oy potansiyeline sahip CHP’nin adayı bile, en azından şimdilik gündeme gelmedi. Tartışma daha çok Sosyalist Meclisler Federasyonu (SMF) üyesi olup TKP’den aday olan Maçoğlu ile HDP arasında geçiyor. HDP ilde EMEP, ESP ve Partizan ile ‘Devrimci Güç Birliği’ geliştirdi ve bugün Dersim adayını açıklayacak.
AK Parti’nin bu seçimde başvuracağı en güçlü argüman, kayyım belediyelerin hizmetleri olacak. Ama bunun etkili olabileceğine dair ciddi kuşkular mevcut. CHP ise genel başkanlarının memleketinde Maçoğlu ile HDP arasındaki tartışmadan yararlanıp yıllar sonra belediye başkanlığı koltuğuna kendi adayını oturtmayı hedefliyor. Seçim propagandaları süresince HDP’ye en çok belediyeyi yönettikleri dönemler içinde Dersim’e hizmet götürmedikleri şeklinde eleştiriler gelecek gibi görünüyor.
DERSİM’İN BELEDİYE BAŞKANLARI
HDP’nin Dersim Belediyesi’ni yönettiği 3 dönemde Belediye Başkan Yardımcılığı yapan İbrahim Kasun ise buna itiraz ediyor ve “Dersim’in çehresi HDP ile değişti” iddiasında bulunuyor.
Kasun TEDAŞ’ta çalıştığı süre içinde önce Gümüşhane’ye daha sonra İzmir’e sürgün edilmiş eski bir sendikacı. Mayıs 2007’de, belediye başkan yardımcılığı görevi teklif edilince Dersim’e dönüyor ve belediyede çalışmaya başlıyor. Songül Erol Abdil ile 2 yıl, Edibe Şahin ile 5 yıl, son eş başkanlarla 2 yıldan uzun süre çalıştı.
İbrahim Kasun’un birlikte çalıştığı belediye başkanları şimdi ne yapıyor, bir bakalım: Songül Erol Abdil’in 7,5 yıl kesinleşmiş cezası var ve Avrupa’da mülteci durumunda. Edibe Şahin 8 yıl 9 ay ceza aldı ve şu anda cezaevinde. Eş başkanlardan Mehmet Ali Bul 8 yıl 9 ay ceza aldı ve cezaevinde. Eş başkanlardan Nurhayat Altun cezaevinde ve duruşmaları halen devam ediyor.
İbrahim Kasun da belediyelere kayyım atandıktan bir süre sonra ihraç edildi. Tutuklu yargılanan Kasun yaklaşık 11 ay cezaevinde kaldı. Propaganda yapmaktan aldığı 1 yıl 6 ay ceza ertelendi. Örgüt üyeliğinden yargılandığı davadan ise 6 yıl 3 ay ceza aldı. Dava temyizde.
CHP’DEN ALINAN BELEDİYE
Dolayısıyla Kasun, Dersim Belediyesi’nin son dönemine vakıf bir isim. “Hakikaten çalışmadı mı HDP’li belediye başkanları?” diye sorduğumuz Kasun, önce nasıl bir belediye devraldıklarını anlattı: “CHP’den devraldığımız borç batağı içerisinde yüzen bir belediye idi. Araç parkının hurdalığa döndüğü, kanalizasyon sisteminin Munzur’a aktığı ve birçok mahallede kanalizasyon şebekesinin olmadığı, fosseptiklerin açıkta aktığı bir belediyeydi. Suların akmadığı ve kadınların su için belediye önünde tencere tava çaldığı bir belediye. İşçinin birikmiş maaş ve sosyal alacakların almak için sürekli eylem yaptığı bir belediye. Yolların çok kötü olduğu ve hiçbir mahallesinde hiçbir parkın olmadığı bir belediye. Çarpık kentleşmenin olduğu ve imar yasasının keyfi olarak uygulandığı bir belediye. SSK, TEDAŞ ve Vergi Dairesi’nin belediyeden haciz yoluyla almaya çalıştığı bir belediye. Cadde ve sokakların barakalar tarafından işgal edildiği bir belediye teslim aldık. 12 yıl boyunca yönetimde kaldığımız sürede çok büyük çalışmalar yaparak kenti yeni bir çehreye kavuşturduk.”
GÖSTERİLMEYEN ÇALIŞMALAR
Kendi dönemlerinde yapılan hizmetlerin bilinçli olarak gösterilmediğini düşünen İbrahim Kasun’dan yaptıkları işleri örneklerle anlatmasını istedik. Şunları söyledi:
“İmar Durumu: Kentin imar durumu ciddi derecede ele alındı, haritalar çıkarıldı. Jeolojik etüt çalışmaları, imar revizyon çalışmaları yapıldı. Ekolojik kent modeli yaratmak için vatandaşlarla sürekli toplantı yapıldı, halkın görüşü esas alınarak inşaat yoğunlukları yeniden belirlendi ve imar yasasının 18. Maddesi uygulanarak çarpık kentleşmenin ve kaçak yapıların önüne geçildi.
Tüm mahallelerdeki kanalizasyon şebekeleri yenilendi, açıkta akan fosseptik kuyuları iptal edilerek kanalizasyon şebekesine bağlandı. En önemlisi kutsal saydığımız Munzur’a akan kanalizasyon şebekesi biyolojik atık su arıtma tesisi yapıldı ve şu anda Munzur’a direkt olarak hiçbir kanalizasyon şebekesi akmamaktadır. Bu arada Ovacık’ın atıklarının Munzur’a aktığını hatırlatmış olayım. Atık suların arıtma tesisine bağlama oranı yüzde 99’a varılarak Türkiye’de ilk sırada yer aldı. Kurduğumuz uzaktan izleme sistemiyle Çevre ve Şehircilik Bakanlığı sürekli numuneleri kontrol etmekte ve arıtma tesisi Türkiye’de en iyi işleyen arıtma tesisleri arasında yer almaktadır.
Yeni imara açılan yerlerde kilometrelerce yol yapıldı. Yolar stabilize yapıldı. Yeni aldığımız asfalt makinesinde ürettiğimiz asfaltta kentin tüm yolları asfalt edildi. Ayrıca kaldırımlar ve yaya yürüyüş yolları yapıldı. Kaldırımlar bazalt taşlarla döşenerek yeni bir görünüme kavuşturuldu.
Kentte daha önce bir tane park yokken tüm mahallelerde yeni parklar yapıldı. Parkların içerisinde spor aletleri konuldu, yürüyüş yolları ve bisiklet yolu yapıldı.
Belediye araçlarının yüzde 90’ı yenilendi. Yeni iş makineleri, otobüsler, temizlik araçları ve itfaiye araçları alındı.
Şehrin terminal binası yeni yapıldı. Çocuk kreşi bizim dönemimizde yapılmaya başlandı ve kayyım döneminde bitirildi.
Dersim katı atık birliği oluşturuldu, katı atık için proje hazırlanarak Avrupa Birliği hibe fonundan faydalanmak için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na gönderildi. Bakanlık birçok bürokratik engel göstererek projeyi AB hibe fonuna göndermedi. Eğer gönderseydi 10 milyon Euro tutarındaki proje gerçekleşmiş olacaktı.
‘BORÇLAR SIFIRLANDI, PROJELER YARIM KALDI’
Bizden önceki dönemden kalan İller Bankası borçları, SGK, TEDAŞ, Maliye ve işçilerin içeride kalan maaş ve sosyal alacakları ödenerek bitirildi. Kayyım belediyeye el koyduğunda kasamızda 18 milyon TL para ve piyasada alacağımız yaklaşık 7 milyon TL mevcuttu. Şimdi borç batağına sokulmuş bir belediyeyi devralacağımızı düşünüyoruz. Kasamızda biriktirdiğimiz bu parayla hazırladığımız ve ihale aşamasına gelen birçok projemiz vardı. Bunlar: Kültür merkezi, cemevi, Munzur kenarı park, Atatürk mahallesi sahil yolu, sanat sokağı düzenleme ve çeşitli park projeleridir. Munzur kenarı park projesini hazırlarken Eskişehir Belediyesi’yle irtibata geçerek Porsuk çayının kenarını düzenleyen ekipten 3 profesör getirildi ve proje hazırlandı. Halkımızın beğenisini kazanan proje kayyım tarafından değiştirilerek uygulamaya konuldu. Proje kapsamında asimilasyonu esas alan ve dersim kültürüyle alakası olmayan bir şekilde inşa edildi. Kültür merkezi ve cemevi projesi kayyım tarafından rafa kaldırıldı. Yine Atatürk Mahallesi Sahil Yolu projesi alt yapısı dönemimizde hazırlandı, kayyım projeyi değiştirerek uyguladı. Yine kayyım Atatürk mahallesinden kent merkezine kadar kara yoluna ait yolda bulunan aydınlatma sistemlerini sökerek, belediye bütçesinden harcama yaparak yeni aydınlatma sistemi döşedi. Aydınlatma sistemlerinde asimilasyonu esas alan argümanlar uygulandı ve bu proje için belediye bütçesinden yaklaşık 10 milyon TL harcandı.”
HDP’NİN ‘MEGA PROJE’Sİ
‘Şehrin su ihtiyacını giderecek çalışmayı tamamladıklarını’ söyleyen İbrahim Kasun, ayrıca ‘Ovacık Munzur su kaynağından su getirmek için DSİ Genel Müdürlüğü ile protokol imzalandığını, proje çalışması son aşamaya gelmişken belediyeye kayyım atandığını’ dile getirdi.
Kasun bu projeyi önemsiyor. Yaklaşık 80 km. öteden, Dersimliler’in kutsiyet atfettiği Munzur gözelerinden gelen su, musluklardan akacaktı. Bu HDP’li belediye için bir çeşit mega projeydi.
Bu projeye de kayyım sahip çıkmış görünüyor.
KAYYIMIN KAPATTIĞI KURUMLAR
İbrahim Kasun, belediyeye kayyım atandıktan sora kapatılan kurumlar hakkında ise şu bilgileri verdi:
“Gençlik Kültür Merkezi’nde önemli sanatsal ve kültürel çalışmalar yürütüldü. Yüzlerce öğrenci tiyatro ve müzik eğitimi aldı. Anadilde tiyatro ve müzik çalışmaları gerçekleştirdik. Kadın Danışma Merkezi tarafından önemli çalışmalar gerçekleştirildi. Eğitim Destek Evi’nde yüzlerce öğrencimize eğitim verildi. Gençlik Danışma ve Sosyal Etkinlik Merkezi’nde özellikle madde bağımlısı gençlere yönelik önemli çalışmalar yürütüldü. Giysi Bank ile yoksul insanların giysi ihtiyacı önemli oranda karşılandı. Yine belediyemizin desteği ile kurulan Gıda Bank önemli çalışmalar yaptı. Bütün bu kurumlar kayyım tarafından kapatıldı.”
KİM KAZANIR?
Yukarıda da söz ettik, Dersim Belediye Başkanlığı için aday olanlardan en çok Ovacık Belediye Başkanı Mehmet Fatih Maçoğlu tartışıldı. “Maçoğlu seçimi kazanabilir mi?” diye sorduğumuz İbrahim Kasun, Maçoğlu’nun tarımda yaptıklarıyla ve ulaşımı ücretsiz yaparak gündeme geldiğini hatırlatarak şunları söyledi: “Bunların hepsi zaten bizim dönemimizde Ovacık’ta yapılan işlerdi. Örneğin ulaşım bizim dönemimizde de ücretsizdi. Sadece bir bağış kutusu vardı ve isteyen para atabiliyordu bu kutuya. Ulaşılabilir Yaşam Derneği Ovacık’ta nohut ve fasulyeyi üretiyor, ambalajlayarak halka ulaştırıyordu zaten.”
Kasun, ayrıca ‘belediye kadın biriminin Aktuluk Mahallesi’nde vatandaşa ait 20 dönümlük bir tarlaya, vatandaşın rızasıyla bostan ekildiğini, burada üretilen ürünleri yoksul vatandaşlara dağıtıldığını’ söyledi. ‘Birkaç köyde yüz dönümün üzerinde buğday ekimi yapıldığını’ da belirten Kasun, ‘hasat zamanı tutuklu oldukları için ürünün tarlada kaldığını’ da ifade etti. Kasun, “Ancak bizim bu alandaki çalışmalarımız da bilinçli olarak görülmedi” dedi.
‘Fatih Maçoğlu’nun hazine arazilerini ektiğine’ dikkat çeken Kasun, “Hazine buna ses çıkarmıyor. Oysa Dersim Belediyesi olarak İnönü Mahallesi’nde bulunan ve belediyemize terminal alanı olarak tahsisli 10 dönümlük bir alanda kurmak istediğimiz seraya, bütün girişimlerimize rağmen izin verilmedi” diyerek ‘çalışmalarının engellendiğini’ belirtti.
Maçoğlu’nun adaylığının oyları böleceği ve buradan CHP’li adayın seçimi kazanabileceği yönünde tahminler de yapılıyor. “HDP belediyeciliğinin halkın güveninin kazandığını” söyleyen Kasun, “Maçoğlu ile HDP arasındaki rekabet CHP’nin kazanmasına neden olur düşüncesine katılmıyorum. Halkımızın kayyıma olan tepkisi ve eş başkanlarımızın tutuklu olması nedeni ile yine HDP’yi seçerek vicdani duruşunu gösterecektir” şeklinde konuştu.
Vecdi Erbay / Gazeteduvar