Alevilerle – Sünni Kürtlerin ortak sorusu;

Şeyh Said ile Seyid Rıza yıllardır tartışılıyor. Bazı kaynaklara göre; 1925 yılında Şeyh Said hareketi başlamadan önce, desteğini istemek için iki elçisini Seyid Rıza’ya göndermiştir. Seyid Rıza da elçileri kabul etmiş, onlara kurban kestirmiştir. Ancak elçiler, ‘inançları gereği Kızılbaşların kestiği kurbanı yiyemeyeceklerini ifade etmiş. Bunun üzerine Seyid Rıza duruma tepki göstererek yemeğini bile yemeyenlerle savaşa katılmasının mümkün olmadığını söylemiş ve elçileri geri göndermiştir’. Fakat bu olayla ilgili herhangi bir belge ortaya çıkmamıştır. Ancak Şeyh Said ile Seyit Rıza’ya dair bu tartışma geçtiğimiz günlerde yeniden gündeme geldi.  Madımak Katliamı anması sırasında HDP Sözcüsü Osman Baydemir’in üç karanfil bırakırken yaptığı açıklamada; “Bu üç karanfili Şeyh Sait’in torunları, Seyit Rıza’nın torunları, Pir Sultan ve Hacı Bektaş Veli’nin torunları adına bırakıyorum” demesi Şeyh Said ve Seyid Rıza ile ilgili yeni bir tartışma yarattı. Hünkâr Hacı Bektaş Vakfı tarafından Baydemir’in sözlerine tepki olarak yayımlanan açıklamada şöyle dendi: “Hacı Bektaş Veli ve Pir Sultan Abdal’ın, Alevilerin kurmuş olduğu Kamber-i Ali Sofrası’na oturmayan Şeyh Sait ile aynı kefeye konulurken alkışlanması incitici bir durumdur. Alevilerin kestiği haramdır, yenilmez düşüncesi ile kurulan sofraya oturmayan birinin yolumuzun uluları ile aynı kefeye konulmasına gönlümüz razı olmaz.” 

Yeniden başlayan tartışmaya dair Şeyh Said ile Seyit Rıza’nın torunları Bas’a yaptıkları değerlendirmede ikisinin görüşmediği konusunda hemfikir.

Şeyh Said torunu: Kemalist Aleviler sistemin yalanına inanıyor

Bas Gazetesi’ne konuşan Şeyh Said’in torunu eski milletvekili Abdulillah Fırat, Şeyh Said ve Seyid Rıza’nın karşılaştırılmasının yanlış olduğunu söylüyor. Fırat, Şeyh Said’in hiçbir zaman Seyid Rıza’ya gitmediğini ve kendisine de herhangi bir adamını görmediğini iddia ederek şöyle konuşuyor:” Şimdi iddia edildiği gibi Şeyh Said ile Seyid Rıza hiç görüşmemiş. Şeyh Said, ‘Alevilerin kestiği hayvanların eti yenmez’ diye bir şey dememiştir. Aksine Şeyh Said Efendi’nin her zaman Alevilerle arası iyi olmuştur, onlarla her zaman görüşmüştür. Ama Seyid Rıza ile görüşmesine dair elimizde hiç bilgi yok. ‘Şeyh Said, Seyid Rıza ile görüştü ve adamlarını ona gönderdi, onlara kestikleri hayvanların eti haramdır diye yemediler’ şeklindeki yalanlar bu sistemin ortaya attığı bir iftiradır. Kemalist Aleviler de bu yalana inandılar. Şeyh Said Efendiye atılan iftiralar ve yapılan hakaretler kabul edilemez.”

Seyit Rıza’nın torunu: İkisi hiç görüşmemiş

Seyit Rıza’nın torunu Rüstem Polat da Şeyh Said ile Seyit Rıza’ya dair tartışmaya ilişkin şu değerlendirmede bulunuyor: “Şeyh Said ile Seyid Rıza arasında herhangi bir görüşmenin gerçekleştiğini büyüklerimizden hiç duymadık. Olsaydı mutlak anlatılırdı. Ama halk arasında böyle bir söylenti var. Ayrıca Şeyh Said ve adamlarının Alevilerin elinden kesilen kurbanı ve pişirilen yemeği yemediklerini de ailemizde anlatan ya da bilen biri de yok.” 

“Alevilerle, Sünni Kürtleri ayırmaya çalışıyorlar”

Haci Bektaş Veli Anadolu Kültür Vakfı Genel Başkanı Tuncer Baş, “Meşhur olmuş yalanlar gerçek bilgiden daha kıymetlidir” sözleriyle yeniden başlayan tartışmaya tepki gösterdi.  Baş, “Özellikle son 50 yılda bu yalanlar daha çok ortaya atıldı. Şeyh Said ve Seyid Rıza’ya dair söylenenler Dersim’de Sünni Kürtlerle Alevilerin mücadelesinin, mağduriyetinin ortak bir eksende buluşmaması için ortaya atılmış bir yalandır. Bu

konuda bütün toplumsal kesimleri daha dikkatli düşünmeye davet ediyorum. Çünkü Seyid Rıza ile Şeyh Said görüşmesi hiç olmamış” diyor.  

“Ezbere sloganlar öne sürülüyor!”

Seyid Rıza ve Şeyh Said ile ilgili Hubyar Sultan Alevi Kültür Derneği’nin Başkanı Ali Kenanoğlu da şöyle konuşuyor: “Şeyh Said’in ‘Kızılbaş’ diyerek Seyid Rıza’nın sofrasına oturmama meselesi Alevi dünyasında özellikle de Sünni-Kürt-Alevi ittifakı karşıtları tarafından bir slogan olarak ezbere bilinmekte ve her seferinde öne sürülmektedir. Bizim elimizdeki bilgi ve belgeler bunu kesinlikle yalanlamaktadır. Seyid Rıza ile Şeyh Said görüşmemiş. Şeyh Said’in kimi Alevi bölgelerine ziyaretleri ve ortak toplantıları, görüşmeleri vardır ve bunların hepsi olumlu sonuçlanmış görüşmelerdir.”

“Şeyh Said’in oğlunu Alevi bir kadın emzirmiş”

Şeyh Said'in torunu ve eski milletvekili Abdulillah Fırat:  “Şeyh Said ile Seyid Rıza’nın hiçbir benzer tarafı yoktur. Sistemin bunu kasten yaptığını düşünüyorum. Şeyh Said Efendi’nin küçük oğlu Ahmet, dünyaya geldiği zaman annesi Fatma Hanımın sütü az olduğu için oğlunu doyuramıyormuş. Köyümüzün hemen yanı başında olan Karaaağaç Alevi köyü var, orada Hase diye bir kadın varmış. Onun da Ahmet’le aynı yaşta olan bir oğlu varmış. Şeyh Said Efendi, Hase kadına bir at tesis ediyor o da her sabah ve her akşamüstü bizim köye gelip Ahmed’i emziriyormuş. Şeyh Said Efendi’nin Alevilere karşı böyle ‘bunlar abdestizdir, haramdır gibi’ yaklaşımı olsaydı oğlunu bir Alevi kadınına emzirir miydi? Şeyh Said Efendi Alevilerin köylerine gitmiş, onlara misafir olmuş. Sistem böyle bir iftira attı Kemalist Aleviler de buna inandı. Şeyh Said hiçbir zaman Seyid Rıza’ya misafir olmamış.”

Bas Gazetesi