HDP’li Önlü’den Seyit Rıza ve yoldaşları için soru önergesi

Önergede, “Resmî açıklamalara göre 16 bin; o dönemde yaşayan tanıkların anıları ve ifadelerine göre en az 70 bin kişinin öldürüldüğü; Munzur ırmağının, derelerin kan aktığı, sağların ancak ölülerin altında kalarak kurtulduğu ve sürgün yollarına düştüğü, birçok kız çocuğunun evlatlık olarak verildiği, tarifsiz acıların yaşandığı 1938 Dersim Soykırımı’nın üzerinden 80 yıl geçmesine rağmen katliam aydınlatılmamış, sorumlular hukuk karşısında yargılanmamış ve Dersim halkının acıları dindirilmemiştir” ifadeleri kullanıldı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 23 Kasım 2011 tarihinde Dersim Soykırı’yla ilgili yaptığı bir konuşmaya değinilerek, “Dersim’de, adım adım çerçevesi çizilmiş, bahaneleri hazırlanmış bir operasyon var. Çeşitli tarihlerde Dersim raporları hazırlanıyor… 1937, 1938 ve 1939 yıllarında Dersim’de maalesef büyük bir dram yaşanıyor. Havadan, karadan, toplarla, hatta gaz bombalarıyla, Dersim’de hareket eden her şey, çocuklar, kadınlar katlediliyor…’’ diyerek en üst makamdan bu katliamı tanımıştır. Dersim Katliamı Anadolu’nun Türkleştirilmesi ve müslümanlaştırılması adımının son halkasını oluşturmaktadır. Dönemin Genel Kurmay Başkanı Fevzi Çakmak’ın 18 Eylül 1930 tarihinde Başbakanlığa sunduğu Dersim raporunda, bir an önce Dersim’e “askeri harekât” düzenlenmesi gerektiğini belirtmiş, yine 1937/38/39 Askerî Harekâtı öncesinde başta Jandarma Genel Komutanlığı, Umumî Müfettişlik ve sair olmak üzere çeşitli idarî / askerî mercilerce Dersim’e yönelik raporlar hazırlanmış ve nihayet 25 Aralık 1935 tarihli Tunceli Vilayetinin İdaresi Hakkında Kanun çıkarılmış ve 4 Mayıs 1937 tarihinde Bakanlar Kurulu tarafından alınan bir karar ile Tunceli’de “şedit ve müessir” bir askerî harekâtın yapılmasına karar verilmiştir” açıklamalarında bulunuldu.

“PUSU KURULARAK ESİR ALINDI”

“Hareket kararı sonrası, Dersim halk önderlerinden Seyit Rıza 5 Eylül 1937 yılında Erzincan Valisiyle görüşmeye giderken pusu kurularak esir alınmış ve savunma hakkı verilmeden acelece bir yargılamayla Elazığ’ın Buğday Meydanı’nda oğlu Resik Hüseyin ve diğer 5 yoldaşıyla beraber idam edilmiştir” denilen önergede şu sorular yer aldı: 

• Dersim 1937/38/39 sürecine ilişkin hakikatin ortaya çıkması ve idam edilenlerin onurlarının ve itibarlarının iade edilmesine ilişkin bir çalışmanız olacak mıdır?

• Dersim halkının önderlerinden Seyit Rıza’nın mezarının olmaması için yakıldığı iddiaları doğru mudur? Doğru ise Seyit Rıza’nın bedeni nerede yakılmıştır?

• Seyit Rıza ve yoldaşlarının mezar yerleri neresidir? Buna dair resmi bir kayıt bulunmakta mıdır?

• 1937/38/39 tarihlerinde Dersim’de kaç yurttaşımız öldürülmüştür?

• Dersim’de isyan ettiği iddiasıyla tutuklanan 58 kişiden 7’sinin idam edildiğini biliyoruz. Geride kalan 51 kişiye ne olmuştur? Bu kişilerin kim oldukları ve nerede olduklarına dair resmi bir kayıt mevcut mudur?

• Dersim Soykırımı sonrasında kaç kişi zorla göç ettirilmiş ve bu kişiler nereye gönderilmiştir?

• Katliam sonrasında ailelerinden koparılarak evlatlık verilen Dersim’in kayıp kızlarına ilişkin resmi kayıtlar tutulmuş mudur? Kaç kız çocuğu evlatlık verilmiştir?

• Dersim adının iadesi konusunda herhangi bir çalışmanız olacak mıdır? 

• Dersim Soykırımı’na ilişkin gizlilik kararı konulan belgeler ne zaman kamuoyuyla paylaşılacak?

• İhsan Sabri Çağlayan’ın ifadesine göre Dersim’de kimyasal gaz kullanılmıştır. Bu ifadeden yola çıkarak Dersim’de yaşananların ortaya çıkması adına ne tür çalışmalar yapılmaktadır?