Ez vana, nika tam wextê embaze Sara yo. Nika sey Saraye herikîyayîşê wextê azadîya şaran o. Nika wextê kaşî ver ra weşênayîşê peran û ver bi seyyewbînanî û azadîye firayîşî yo. Nika lazimî bi mudaxaleyêko şorişgêrî û ruhêko bê sînor û hesabî estî. Nê gêrayîşî rê çare û nê hewldayîşî rê zî rayberêk lazim o. Rojanê winasîyan de rayberî kerdiş, rayîr nîşan dayîş tewr zaf bi to ameyêne. Tewr zaf to û şima nînan heq kerdbî. Ez bi hawayo baş zana ke to averşîyayîşêko şenik ra daxî seba dayîşê têkoşînêko gird qerardarî awan kerdêne.
Ma nika wextê şorişê Başûr, Rojhelat, Rojawan û Vakurî de yî. Dej û kulê welidîyayîşê neweyan zêde beno. Bedelê ci; vatişê ‘ganî qasê erjo ke bêro xelqkerdiş bibo’ ano vîra merdimî. Belê, no qet bi hawayo rehet nêbeno, bedelê ci sey şîyayîşê şima giran û bidej derbaz beno. Labelê çîyê ke bi qetlîyam û qirkerdişî waştênê bikerî, wedarnayîşê ruhê derbazkerdişê bêçaretî û fekveradayîşî nêbî? Belê, Sara ameyêne manaya vera heme bêçaretîye û astengîyan de vindetişêko şorişgêrî, cesaret û mudaxaleyî. Çimkî Saraye dej ra vînîkerdiş nê, xoverdayîşêko gird awan kerdêne. Hem zî wextanê tewr zehmetinan de çîyanê bêîmkanan game bi game aver berdêne.
Ruhê erdê ke ti tede ameya dinya, hertim xoverdayîşî ferz kerdêne. Xoverdayîş sirrê serkewtişî bî. Merdimo Zanayî cinîya nê erdan wina dayêne şinasnayîş: “Cewherê cinîye yê awankerîya komelî, esasê xo de heme komelê ke cewherê xo vînî nêkerdo de çîyêko esasî yo û çimeyo esasî yê xoverdayîşî yo. Şexsê Embaze Saraye de çîyêko vejîyeno aver tarzê xoverdayîşo azade de yo. Wexto ke cewhero xoverdakar yê Dêrsimî bi cewhero xoverdakar yê îdeolojîyê PKKyî reyde ame têhet, şexsîyetê SARAye vejîya orte. Xora seba ke nê cewherî dûştêko winasî yê azadîye qezenç kerdbî, hetê dişmenî ra ame hedefgirewtiş. Şehadetê Embaze Saraye Terteleyê Dêrsimî yo 2. o.” Belê, no kultur bi Besê û Zarîfeyan dest pêkerd, dima ra bi Sara, Bêrîtane û Helînan zêde bî û nika zî dewam keno…
“Yê ke şorişê kulturî nêvirazî, çi şer de û çi zî sîyaset de sernêkewenî. Şorişê kulturî, şorişê agêrayîşê cewherî yo. Şima heta ke nê ser nêfînî, şima nêşênî têkoşîn û sîyasetê xo bidomnî. Eke merdim bi hawayo felsefîk vajo; şorişê kulturî, rewşa xozanayîş, xobîyayîş, xoîdarekerdiş û dîsîplînê xo awankerdişî yo.”
Nê rojan de mîras û kulturo şorişgêr ke şima verdabî ser o cografyaya ke merkezê ci de Kurdistan esta de rewşa dejin ya xelqkerdişê neweyî yena cuyayîş. Nika erdlerz û zehmetîyê na rewşa kaosî heme cografya de vila bîyî. Hêzê xelqkerdişê neweyî, çimeyê xo kulturo şorişgêr yê şima ra gêno û xo bihêz keno. Roşnîya ke sereyê tunelî de esta, her ke şono hîna zaf asena û zelal bena. Ma şîyayîşê ver bi utopyaya xo de game bi game nizdîyê hedefî benî. Eke ewro şar û cinîyî raşteyan de govenda şorişî gênî, no zî nêyî reyde eleqeder o. Seba serkewtişê zaf tay mendo.
Belê ma ewro serra 5. ya vînîkerdişê 3 embazê şorişgêrî de yî û ma şênî bi hawayo komelkî, sîyasî û huqûqî hesabê nê îttîfaq û têkilîya lêminî bipersî. Eynî wext de ma gamêka bîne nizdîyê pratîzekerdişê berpirsîyarîya vîrardişanê şima bîyî. Aye roje ma bi hawayo qerardar sozêk dabî şima û ma serra 5. de hêzê qatilan deşifre kerdî.
Sere de cinîye, şarê ma û ma bi hawayo baş zanî ke ê sey bedelî tewr erjayinê ma bî. Çîyê ke sey bedelî ameyî dayîş, berpirsîyarîyêka girde mendeyan ser de ferz kenî. Bi nê zanayîş û berpirsîyarîye ma do çîyêko keweno milê ma ser, bikerî. 6ê Çileyî de heme cinî û şarî do Parîs de seba hesabperskerdişî bivejyî raşteyan.
Fatma ADIR / Politika