Demokratik Alevi Federasyonu (FEDA), Avrupa Dersim Dernekleri Federasyonu (FDK) ve Avrupa Dersim Birlikleri Federasyonu, (ADEF) Dersim Yeniden İnşaa Cemiyeti, Dersim 38 Soykırım Karşıtı Derneği, Kurmeş Derneği ve Dersim Spor gibi federasyon ve kuruluş tarafından ortaklaşa düzenlenen Avrupa Dersim Festivali 2017, “Meşa me ya heq û heqîqetê dewam dike”, “Doğa, kimlik, inanç ve kültür soykırımına hayır”, “Çeme Munzurî Dêrsimo xoser de bê bendu phêl bido” sloganlarıyla yapılıyor. Festival, Avrupa’da bulunan birçok dernek ve kuruluş tarafından da destekleniyor.
Festivalde bugün gün boyu birçok etkinlik yapıldı. Festivaldin ana sahnesinde sanatçılar, müzik dinletisi, siyasetçiler ise konuşmalarıyla siyasi mesajlar verdi.
Festival alanında Seyid Rıza, Mazlum Doğan, İbrahim Kaypakkaya, Sakine Cansız, Alişer ve Zarife, Ulaş Bayraktaroğlu ve Ayşe Deniz Karacagil, gibi şahsiyetlerin posterleri açılırken, Kurmeşliler, Dersim Spor, Heyva Sor, Demokratik Güç Birliği birleşenleri HDK birleşenleri Koçgiri, Karerler, Maraş Girişimi ve Kürecikler İnisiyatifi gibi dernek ve kuruluşlar da açtıkları stantlarla kültürlerini tanıtıp, yöresel yemekler sundu. Çocuklara yönelik özel bir alanın kurulduğu festivalde, tiyatro ve halk oyunları gösterileri sunuldu.
Binlerce kişinin katıldığı festivalde, Dersimli bir çift de düğününü alanda yaptı. Atlar ve yöresel kıyafetlerle festival alanına gelen çift ilgi odağı oldu.
‘BUGÜN ORTADOĞU’DA BİR TARİH YAZILIYOR’
Seyid Rıza ve özgürlük mücadelesinde yaşamını yitirenlerin anısına yapılan saygı duruşuyla başlayan festivalde konuşan Alevi inancının önderlerinden Pir Rıza Yağmur, Kürdistan ve Ortadoğu’da 1.400 yıldır hakikat mücadelesinin yürütüldüğünü belirterek, “Bize yönelik yüz yıllardır soykırım ve katliamlar yapılıyor. Katliamlara ve karanlığa karşı aydınlık mücadelesi devam ediyor. Biz kendi topraklarımızda bu katliamlara karşı mücadele içerisindeyiz” dedi. 1950’li yıllara kadar Dersim kadınlarının okuma yazma bilmediklerini belirten Pir Yağmur, “Ne zaman biz okula gittik ve pantolon ve ceket giydik ‘annelerimiz eyvah çocuklarımız Türkleşiyor’ dediler. Ve biz kendi kültürümüzden dilimizden uzaklaşmaya başladık” diyerek, 1938 yılında sadece fiziki katliamın olmadığını bir topluluğunda asimle edildiğini söyledi.
Pir Rıza Yağmur Ortadoğu’da günümüzde yürütülen mücadeleyi de Nuh’un gemisine benzeterek, şunları dile getirdi: “Bugün Ortadoğu’da bir tarih yazılıyor. Bu tarih, Türklerin, Kürtlerin, Arapların Farsların, Alevi, Hristiyanların ve Sünnilerin birlikte yaşaması için kan ile tırnak ile yeni bir yürüyüş var. Bu tıpkı bir Nuh’un gemisine benziyor.”
DERSİM FEDERASYON BAŞKANLARINDAN BİRLİK MESAJI
Festivali düzenleyen federasyonlar başkanları Metin Bozdağ, Bedrana Yıldırım ve Muharrem Erdoğan verdikleri ortak mesajda, faşizme karşı ortak mücadeleyi yükselteceklerini vurgusunda bulundu. Başkanların şu mesajı verdi: “Dersim soykırımının 80’nci yılındayız. Bizi yok ötmek isteyen güçlere karşı festival aracılığıyla mesaj vermek istiyoruz. Bizi yok edemeyeceksiniz, size karşı vereceğimiz mücadele ile direnişini yükselteceğiz. Dersimde yapılan festival AKP’den dolayı yapılamıyor. Onun için birlikte düzenlediğimiz festivalin güçlü geçmesi bir cevaptır.”
Federasyon başkanları, Mazlum Doğan, Cafer Cangöz, Ali Haydar Yıldız, Sakine Cansız’ın ruhuyla bütün kesimleri AKP’ye karşı mücadele vermeye çağırdı.
‘SOYKIRIMCI ZİHNİYET BUGÜN ERDOĞAN İLE KARŞIMIZDA’
DKK Eş Başkanı Hatip Dicle ise konuşmasında Dersim’in Kürdistan özgürlük mücadelesinde önemli bir yere sahip olduğunu belirterek, “Mazlum Doğanlar ve Sakine Cansızların önünde saygıyla eğiliyorum” dedi. Alevilere yönelik soykırımın yüz yıllardır sürdüğünü ifade eden Dicle şöyle konuştu: “Soykırım süreci yüz yıllardır devam eden bir süreçtir. Ancak bu soykırıma karşı da bir direniş var. Bugün bu direniş Rojava’da yürütülüyor.
Bu yıl Dersim terletesinin 80’nci yılıdır. Soykırımın üzerinden 80 yıl geçmesine rağmen bugün de devam ediyor. Bu katliamcı zihniyet bugünde AKP ve DAİŞ şahsında karşımızda. Erdoğan, bugün tek adam sistemi geçerek, Alevilere, Kürtlere ve muhalif kesimlere yeni bir soykırım yapmak istiyor. Ama bunlara meydan vermeyeceğiz, hep bir araya gelerek bunlara dur diyeceğiz.”
Tekirdağ Cezaevi’nde bulunan Dersim Belediyesi Eşbaşkanı Nurhayat Altun da bir mesaj gönderdi. Altun, mesajında festivalde olmamanın üzüntüsü içerisinde olduğunu belirterek, “Bugün burada olan Dersim’in yiğit evlatları, sizin yanınızdan olmamaktan üzüntü duyuyorum. Bizler Kürt ve Alevi kültürünü yaşatmak istediğimiz için AKP tarafından rehin tutuluyoruz. Ülkesinde uzakta yaşamanıza rağmen kültürünüze sahip çıkmanızı selamlıyorum” dedi.
‘MÜCADELE İLE SOYKIRIMLARIN ÖNÜNE GEÇELİM’
HDK Avrupa Eşsözcüsü Demir Çelik ise Dersim’de 80 yıl önce yapılan soykırımın farklı politikalarla devam ettiğine dikkat çekerek şunları söyledi: “Halklarımıza ve inançlarımıza yönelik soykırım devam ediyor. Bugün bunu AKP ve Erdoğan bunu yapıyor. Buna karşı çıkmak her kesin görevidir. Rojava’da katliamların olmaması ve birlik bir yaşamın mücadelesi veriliyor. Bugün biz demokratik kesimler Avrupa’da HDK çatısı altında birleşmeli ve mücadelemizi geliştirmeliyiz. Ancak bu şekilde soykırımların önüne geçebiliriz.”
Dersim HDP Milletvekili Alican Önlü de yaptığı konuşmada, soykırımın 80'nci yılında kurbanları andığını söyleyerek, Dersim'de yapılanların bir benzeri olduğunu söyledi. AKP rejiminin Dersim'e yönelik politikaları geçmişi aratmadığının altını çizen Önlü, faşizme karşı ancak birlikte mücadele ederek, kurtuluşun olabileceğini vurguladı.
Festivalde Grup Simurg, Yekşa, Dengê Xwezayê, Grup Munzur, Umut Altınçağ, Hasan Sağlam, Gülseren Kılıç gibi sanatçılar da sahne aldı. Varvar grubunun da bir gösteri yaptığı festivalde, gençler geç saatlere kadar halay çekti.
ANF