Lütfen bekleyin.. Lütfen bekleyin..
HDP Dersim Milletvekili Alican Önlü, Dersim Soykırımı'na ilişkin araştırma ve soru önergeleri verdi.
Araştırma önergesinde, soykırıma gelinen sürece ilişkin bilgileri hatırlatan Önlü, şunları da ifade etti:
"14 Haziran 1934 İskan Kanunu, 25 Aralık 1934 Tunceli Kanunu başta olmak üzere Dersim’e ilişkin hazırlanan tüm raporlar, genelgeler ve kanunlar 1937-38 Dersim Soykırımı için gerekli talimatları ve yasal düzenlemeleri içermekte olup, Dersim'in imhası hedeflenmiştir.
4 Mayıs 1937 TBMM'de Bakanlar Kurulu toplanır ve 'Dersim Tenkil Kararları' adıyla bir kararname çıkartılır. Dersim Soykırımı’nın resmi belgesi olan bu kararname ile Dersim’e taarruz hareketi başlatılacak, köyler yakılacak, insanlar öldürülecek ve bir kısmı ülkenin batı illerine sürgün edilecekti.
Kararnamenin hemen ardından 12 ve 19 Mayıs 1937’de Dersim'e yönelik operasyon başlatılır, Amed'den kalkan üç uçak filosu Dersim’e bombalar yağdırır, köyler ve ormanlar ateşe verilir, Devletin resmi rakamlarına göre 12 bin kişi, Dersimlilere göre ise 70 bin ile 100 bin insan katledilir, binlerce insan zorla sürgüne gönderilir, kız çocukları asker ailelerine evlattık verilir.
Birleşmiş Milletlerin 12 Ocak 1951 tarihinde yürürlüğe giren sözleşmenin “Soykırım” tanımına göre Dersim Katliamı, Türkiye Cumhuriyeti Devletinin planlayarak yapıp uyguladığı bir soykırımdır.
İnsanlığa karşı soykırım suçunun önlenmesi ve cezalandırılması 9 Aralık 1948 tarihinde Paris'te toplanan Birleşmiş̧ Milletler Genel Kurulu'nun 260 A (III) sayılı Kararıyla kabul edilmiştir.
Türkiye Cumhuriyeti Devleti’de ilgili sözleşmeyi 23 Mart 1950 tarihinde onaylamıştır.
Toplumsal barışın sağlandığı bir geleceğin inşası amacına dayanan, tanıkları ve mağduriyetleri açığa çıkaran, tarihsel acıların onarımı sağlayacak bir anlayışla Dersim 1937-38 Soykırımı ile yüzleşilmesi amacıyla Meclis Araştırılması açılması tarihi görev ve sorumluluklar açısından hayati önem arz edecektir."
HÜKÜMETE SORULAR
HDP'lü Alican Önlü, soru önergesinde ise Başbakan Binali Yıldırım'dan da şu sorularına yanıt istedi:
1937- 38 Dersim Soykırımı’nda ne kadar yurttaşımız katledilmiştir?
1937-38 Soykırımı’nda yerinden zorla göç ettirenler kimlerdir, nereye yollanmış, sürgün ettirilenlerden ne kadarı geri gelmiş ve ne kadarı sürüldükleri yerlerde kalmışlardır?
1937-38 Soykırımı’nda ailelerinden zorla kopartılarak Türk ailelerine evlatlık olarak verilen “Dersim’in kayıp kızlarının” kimlik bilgileri devlet arşivlerinde mevcut mudur? Mevcutsa kamuoyuyla paylaşmayı düşünüyor musunuz?
Dersim önderlerinden Seyid Rıza, oğlu ve arkadaşlarının mezar yerleri nerededir?
Dersim’de isyan ettiği iddiasıyla tutuklanan 58 kişilerden 7’si idama çarptırılırken, diğer 51 kişinin akıbeti ne olmuştur? Bu kişilerin kimlik bilgileri devlet arşivlerinde mevcut mudur?
Dersimlilere soykırımı anımsatan ‘’Tunceli’’ adını değiştirerek ‘’Dersim’’ adının iadesini düşünüyor musunuz, düşünüyorsanız bu konuda bir çalışmanız var mıdır?
İlçe ve Köy adlarının geri verilmesi doğrultusunda bir çalışmanız var mı?
İhsan Sabri Çağlayangil’in medyaya yansıyan röportajında 1937-38 soykırımında, Dersim’de kimyasal gaz kullanıldığını itiraf etmiştir. Bu itiraf doğrultusunda kimyasal gaz kullanıldığı doğru mudur? Bu gazlar Türkiye’de mi üretilmiş, yoksa başka bir devletten mi temin edilmiştir?
1937-38 Dersim soykırımında yapılan “tedip” (terbiye etme), “tenkil” (katletme), “tehcir” (göç ettirme) uygulamalarıyla bugün Cizre’de Sur’da Silopi’de Dargeçit’te ve bölgenin diğer illerinde hükümetinizin uyguladığı politikalarla aynı amacı mı taşımaktadır?
Dersim Soykırımı ile ilgili devlet arşivlerinde bulunan ve üzerinde gizlilik kararı konulan belgeleri kamuoyuna açmayı düşünüyor muşunu?
İnsanlığa karşı soykırım suçunun önlenmesi ve cezalandırılması ile ilgili BM sözleşmesine taraf olan Türkiye, Dersim Katliamını Soykırım olarak kabul edecek midir?"
