Lütfen bekleyin.. Lütfen bekleyin..
İktidara geldiği 2002 yılından 2016 yılına kadar ki yönetme sürecinde elde edilen istatistiklere göre, AK Parti'nin insan hakları karnesi oldukça kötü durumda. Bu süre zarfından adalet, hukuk, demokrasi, kadın, çocuk, basın özgürlüğü ve yaşam hakkı konularında Türkiye, dünya sıralamasında oldukça geriledi.
OHAL döneminde ortaya çıkan tablo ise, Türkiye tarihinin en karanlık dönemlerinden biri olarak kabul edilen 12 Eylül darbesinin bilançosunu dahi geride bıraktı.
OHAL bilançosu 12 Eylül'ü aştı
Türkiye’de 12 Eylül 1980 darbesi ile 3 bin 854 öğretmen, 120 akademisyen ve 47 hâkim görevinden ihraç edilirken, 31 gazeteci de tutuklanmıştı. 2016 yılında Ak Parti'nin OHAL’i ise 12 Eylül darbesini 161 günde geçti. 161 gün içerisinde 30 bin 470 öğretmen, 3 bin 957 akademisyen ve 3 bin 470 hâkim ile savcı görevinden ihraç edilirken, 119 gazeteci ise tutuklandı. 12 Eylül darbesinde 1402 sayılı yasa nedeniyle 9 bin 400 kişi kamu görevinden atıldı ya da sürülürken, OHAL'de ise çıkarılan KHK'ler ile 100 bin insan "terörle ilişkili" olduğu gerekçesiyle kamu görevinden atıldı.
Basına büyük darbe
Darbe’den sonra TGS Ankara Şubesi, 9 Aralık 1980'e kadar kapatıldı. İstanbul'daki 8 gazeteden Milli Gazete dört kez toplam 72 gün, Cumhuriyet dört kez toplam 41 gün, Tercüman iki kez 29 gün, Günaydın iki kez 17 gün, Güneş ve Milliyet birer kez toplam 10'ar gün, Tan bir kez 9 gün, Hürriyet iki kez toplam yedi gün kapatıldı. Gazeteler 41 kez toplatıldı veya yayımı durduruldu veya kapatıldı. Bazı sıkıyönetim komutanlıkları, kimi gazetelerin, kendi sorumluluk bölgelerine sokulması ve satışını yasakladı. Yarıya yakını Bakanlar Kurulu'nca olmak üzere 927 yayın yasağı getirildi. Bu dönemde basın dışı suçlananlar hariç, gazeteci, yazar, çevirmen ve sanatçılara verilen mahkumiyet kararlarının toplamı 316 yıl, 4 ay, 20 güne ulaştı. OHAL ile birlikte kapatılan gazete, dergi, TV ve ajans sayısı 170'e çıktı. Sürekli ve sarı basın kartı iptal edilen gazeteci sayısı 777'e çıktı. OHAL ile birlikte kapatılmalarla toplam 2 bin 500’ün üzerinde gazeteci işsiz kaldı. Ak Parti'nin 14 yıllık döneminde ise 10 bini aşkın gazeteci yani her üç gazeteciden biri işsiz kaldı.
14 yıldır ülke kötüye gidiyor
İnsan hakları kurumlarının tutuğu bilançolara göre, iktidarın 2012-2016 yılları arasındaki hak ihlali karnesi şu şekilde:
* 2010- 2015 yılları arasındaki faili meçhul cinayet sayısı 432 iken, bu dönem arasında faili meçhul olarak bırakılan siyasi cinayetlerin araştırılması için verilen araştırma önergeleri 21 kez salt Ak Partililerin oyları ile reddedildi.
* 2002’de 59 bin olan tutuklu ve hükümlü sayısı 2016 yılında 197 bin 297’a çıkarak rekor sevide arttı. 2002-2016 yılında Türkiye nüfusu yüzde 13,8 artmasına rağmen, tutuklu ve hükümlü sayısındaki artış ise yüzde 231,9 oldu.
* 2000-2007 yılları arasında Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer’in görev süresinin son bir buçuk yılında 26 kişiye hakaret davası açıldı. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün görev süresinin son bir buçuk yılında ise 139 kişiye aynı gerekçeyle dava açıldı. 2014-2015 yılında Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın görev süresinin son bir buçuk yılında hakaret davası açılan kişi sayısı bin 845 kişi olarak kayıtlara geçti ve tüm zamanların rekoru kırıldı.
* Dünya Hukukun Üstünlüğü Endeksi’nde Türkiye 113 ülke arasında 99’uncu sırada yer alırken, Küresel Hukukun Üstünlüğü Endeksi’nde iktidar üstünde denetimin en az olduğu ülkeler kategorisinde ise 113 ülke arasında 6’ıncı sırada yer aldı.
* 2015 yılında Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin adil yargılanma maddesini 20 kez, ifade özgürlüğü ile ilgili maddesini ise 28 kez ihlal kararı verildi ve Türkiye Avrupa ülkeleri arasında 1’inci sıraya yükseldi.
* 2002-2015 yılında tutuklanan gazeteci sayısı 184 iken, sadece 2016 yılında bu rakam 148’e çıktı. Ayrıca Türkiye 2015 yılında Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi’nde 180 ülke arasında 151’inci sırada yer aldı. Türkiye 2016 yılında Basın Özgürlüğü Endeksi’nde 'özgür olmayan ülke' konumunda gözükmeye başladı.
* 2002-2016 yılları arasında 112 bin 24 internet sitesi kapatıldı ve Türkiye İnternet Özgürlüğü Endeksi’nde 'özgür olmayan ülke' seviyesine indirildi.
* 2016 yılında 9 il ve 35 ilçede 111 gün boyunca sokağa çıkma yasağı uygulandı. Sokağa çıkma yasağı döneminde yaşam hakkı da yok sayıldı. Bu dönemde 78’i çocuk, 69’ü kadın, 30’ü 60 yaş ve üzeri olmak üzere toplam 338 sivil yurttaş hayatını kaybetti. Bu dönemde 'Bu suça ortak olmayacağız' bildirisine imza atan 37 akademisyen tutuklandı, 39’u görevden uzaklaştırıldı, 40’ı gözaltına alındı ve 4 akademisyen tutuklandı.
* 2015 yılında yayınlanan Küresel Barış Endeksi’nde Türkiye 163 ülke arasına 45’inci sırada yer aldı. Aynı yıl Türkiye Dünya Demokrasi Endeksi’nde 167 ülke arasında 97’inci sırada yer aldı.
* 2002-2015 yılında güvenlik güçleri tarafından müdahale edilen toplantı ve gösteri sayısı 4 bin 185 oldu.
* 2002-2015 yılında 13 bin 928 kadın cinayeti kayıtlara geçti ve kadına yönelik şiddet aynı tarihlerde yüzde bin 400 arttı. Yine kadında yönelik cinsel saldırı son 14 yılda yüzde 449 arttı. 2016 yılında Türkiye Küresel Cinsiyet Eşitliği'nde 144 ülke arasında 130’uncu sırada yer aldı. Aynı yıl Türkiye, Kadınların Politik Gücü Endeksi'nde 144 ülke arasında 113’üncü sırada yer aldı. Ekonomiye Katılım ve Fırsatlar Endeksi'nde ise kadınlar 144 ülke arasında 129’üncü sırada yer alabildi.
* Türkiye 2015 yılında OECD ülkeleri arasında çocukların fırsat eşitliğinde 36 ülke arasında 34’üncü sırada yer aldı. Ceza mahkemelerinde çocuklara işlenen suçlar kapsamında açılan dava sayısı 2010 yılında 16 bin 135 iken 2015 yılında bu sayı yüzde 5.09 artışla 16 bin 957 oldu. Türkiye’de çocuklara yönelik cinsel istismar son 14 yılda yüzde 434 arttı. Ensar Vakfı yurdunda 45 istismara maruz kaldı. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Sema Ramazanoğlu 'bir kereden bir şey olmaz' açıklaması yaptı.
* 2010-2015 yıllarında 16-17 yaş arası evlendirilen kız çocuk sayısı 232 bin 313 olurken 2015 yılında 15-17 yaş arası doğum yapan çocuk sayısı 17 bin 789 oldu.
Selami Aslan - dihaber
