AKP/Saray diktatörlüğünün HDP’li vekilleri rehin almaya dönük operasyonlarına karşı Almanya iktidar ve muhalefet partilerinden sert tepki geldi. Avrupa’nın Türkiye’yle ilişkilerini gözden geçirmesi veya sonlandırması çağrısı yapıldı.
DİE LİNKE: Alman Sol Parti (Die Linke) adına yapılan eş başkanlar Katja Kipping ve Bernd Riexinger tarafından yapılan açıklamada, “Demokratik meşru muhalefete ve basın özgürlüğüne karşı yapılan bu toplu elimine faaliyetlerine artık daha fazla göz yumulamaz.”
Alman hükümetine de acil çağrıda bulunan Die Linke liderleri, Başbakan Angela Merkel’in ‘Türk hükümetiyle sessiz suç ortaklığına son vermesi’ çağrısı yaptı.
YEŞİLLER TÜM PARTİLERİ TÜRK HÜKÜMETİNİ PROTESTOYA ÇAĞIRDI
Tutuklamalara sert tepki gösteren Alman Yeşiller Partisi Eş Başkanı Cem Özdemir, tüm Alman siyasi partilerini Türk hükümetini ortak protesto etme çağrısı yaptı. Özdemir, son günlerde yaşananlarla birlikte HDP’ye yönelik operasyonların bir tür ‘sivil darbe’ olduğunun altını çizdi.
CDU MÜLTECİ ANLAŞMASI NEDENİYLE TAVİZ VERİLEMEZ
Türkiye’yle işbirliğinden geri adım atmayan Alman Başbakanı Angela Merkel’in başında olduğu Hristiyan Demokrat Birlik Partisi (CDU)’dan da HDP’lilere yönelik operasyona sert tepki geldi. CDU Başkan Yardımcısı Manfred Weber, Türkiye’nin acilen ‘hukuk devleti temellerine dönmesi’ çağrısı yaptı.
Weber, Erdoğan’ın ‘toplu suçlamalarla’ hareket edemeyeceğini vurgularken, Türkiye’nin mülteci anlaşmasını elinde koz olarak tutarak Avrupa ülkelerinden ‘tavizler alamayacağını’ savundu.
AP MİLLETVEKİLİ: MERKEL ACİLEN BASKI UYGULAMALI
Avrupa Parlamentosu üyesi Alman milletvekili Bernd Lucke tarafından yapılan açıklamada da, HDP milletvekillerinin derhal serbest bırakılması istendi. Lucke, Başbakan Angela Merkel’e de çağrıda bulunarak, acilen Türk hükümeti nezdinde baskı uygulaması gerektiğini söyledi.
SPD üyesi Dışişleri Bakanı Frank-Walter Steinmeier de, tutuklamalara tepki göstermiş ve Türk Büyükelçisini bakanlığa çağırmıştı.
Danimarka Dışişleri Bakanı Kristian Jensen, HDP Eş Başkanları ve milletvekillerinin gözaltına alınıp tutuklanması ardından, Türkiye’nin Kopenhag’daki Büyükelçisi Mehmet Dönmez’i konuya ilişkin acil bir görüşme için çağırdığını açıkladı.
AKP / Saray’ın HDP’ye darbesine ilişkin Danimarka Dışişleri Bakanı Kristian Jensen, Türkiye’nin Kopenhag Büyükelçisi Mehmet Dönmez’i çağırdı. DR Nyheder kanalına açıklama yapan Jensen, Türkiye’de yaşanan son gelişmelerden ciddi anlamda kaygılandıklarını ve bu yüzden bir açıklama yapması için büyükelçiliği bakanlığa çağırdıklarını söyledi.
Türkiye'nin, Danimarka hükümetinin demokrasi konusundaki kaygı ve eleştirilerini görmezden gelmesinin iki ülke arasındaki işbirliğini etkileyeceğini net bir dille getiren Jensen,
"Böylesi bir durumda iki ülke arasında ki işbirliğini devam ettirmek çok daha zor olacaktır" ifadesini kullandı.
İsviçre Sosyalist Parti, HDP milletvekillerine yönelik gerçekleştirilen siyasi soykırım operasyonlarına sert tepki gösterdi. “Vekiller zaman geçirilmeden serbest bırakılmalıdır” diyen SP, AB ve AK’yi göreve çağırdı.
HDP Eş Başkanlarına ve HDP’li milletvekillerine dönük yapılan siyasi soykırım operasyonuna dönük tepkiler gittikçe büyüyor.
İsviçre’nin iki büyük partisinden biri olan Sosyalist Parti yaptığı açıklama HDP’li vekillere dönük baskıları sert dille kınadı.
‘DERHAL SERBEST BIRAKILMALILAR’
Türkiye’deki baskı politikası daha da büyüyerek devam ediyor denilen açıklamada, son olarak HDP Eş Başkanları ve milletvekillerine dönük saldırının asla kabul edilemeyeceği vurgulandı.
“Sosyalist Parti olarak HDP Eşbaşkanları Demirtaş ve Yüksekdağ’ın yanı sıra gözaltına alınan milletvekillerinin derhal serbest bırakılmasını istiyoruz” denilen açıklamada, Demirtaş’ın geçtiğimiz hazıra ayında İsviçre hükümet yetkilileri ile yaptığı görüşme hatırlatıldı.
‘HDP TÜRKİYE’DEKİ DEMOKRASİNİN TEMSİLCİDİR’
“Türkiye’de demokrasinin önemli temsilcileri olan Eş Başkanlara ve HDP’ye dönük baskılar asla kabul edilemez” denilen açıklamada, İsviçre’nin diplomatik ilişkiler kurarak gözaltında ve tutuklanan vekillerin serbest bırakılması için harekete geçmesi gerektiği vurgulandı.
Türk Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun dün İsviçre Dış İşleri Bakanı Didier Burkalter ile yaptığı görüşmenin de hatırlatıldığı açıklamada, “Çavuşoğlu dün bir kez daha göstermiştir ki İsviçre’nin Türkiye ile bir diyalog kurması çok zor. Ama dün yapılan bu görüşmeden hareketle Türkiye’de yaşanan anti-demokratik uygulamaların üzerine gitmelidir” denildi.
‘TÜRKİYE’NİN AK ÜYELİĞİ DÜŞÜRÜLMELİ’
Türkiye’de baskı politikasının ve son olarak HDP’lilere yönelik yapılanların bire bir Erdoğan tarafından yürütüldüğünü ifade edildiği açıklamada, Türkiye’de son dönemde yaşananların Avrupa İnsan Hakları sözleşmesini ihlali anlamına geldiği belirtildi. Tüm bunlardan kaynaklı SP olarak İsviçre Federal Hükümetini göreve çağırıyoruz denilen açıklamada, Türkiye’nin Avrupa Konse’yi üyeliğinin biran önce düşürülmesi istendi.
Açıklamada devamla şu maddeler sıralandı:
İsviçre Federal Konseyi, HDP’li vekillerin serbest bırakılması için harekete geçmek zorundadır.
Uluslararası Kızıl Haç Komitesi ve Avrupa Konseyi acilen gözaltında ve cezaevinde olan HDP vekilleri ziyaret etmelidir.
İsviçre Federal Konseyi Türk devletinin savaş suçu işleyip işlemediğine dönük araştırmalar içinde olmalıdır.
İsviçre Türk gizli servisleri ile olan ilişkilerini biran önce sonlandırmalıdır. Ve iyi bilinmelidir ki uzun süreden beridir Türkiye’de insan haklarının garantisi yoktur.
İsviçre, Türkiye ile imzaladığı silah satışı antlaşmalarını acilen sonlandırmalı ve diğer antlaşmalarını Türkiye’de gerçek bir demokrasi oluncaya kadar askıya almalıdır.
Avrupa Parlamentosu (AP) Türkiye Raportörü Kati Piri Avrupa Birliği'ne, Ankara ile yürütülen üyelik müzakerelerini derhal askıya alması için çağrı yaptı.
AB'den HDP Eş Başkanları ve milletvekillerinin gözaltına alınmasına ilişkin açıklamalar gelmeye devam ediyor. AB Dışişleri ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini ile AB Komisyonu'nun Genişlemeden Sorumlu Komiseri Johannes Hahn da yazılı bir açıklama yaptı.
HDP'li milletvekillerinin gözaltına alınmasının AB'yi ciddi şekilde endişelendirdiği vurgulanan açıklamada, "Gözaltına alınanlar arasında yer alan HDP Eş Başkanları Figen Yüksekdağ ve Selahattin Demirtaş, demokratik yollarla seçilmiş liderler, güven duyduğumuz ve değer verdiğimiz muhataplarımızdır" ifadesi kullanıldı. Açıklamada, "Gelişmeler, Türkiye'deki parlamenter demokrasiyi riske atıyor ve ülkenin güneydoğundaki zaten çok gergin olan durumu kötüleştiriyor"
görüşü paylaşıldı.
Mogherini, "Demirtaş ve diğer vekiller gözaltına alındığı için aşırı derecede endişeliyim. Yetkililerle temas halindeyiz. Ankara'daki AB büyükelçilerini toplantıya çağırdık" diye tweet attı.
Avrupa Parlamentosu Başkanı Martin Schulz ise yaptığı açıklamada "Seçilmişleri temsil eden HDP'li parlamenterlerin tutuklanmasıyla Türk makamları sadece Türkiye'yi demokrasiden uzaklaştırmakla kalmıyor, aynı zamanda AB-Türkiye ilişkilerinin temelini oluşturan değerlere, ilkelere, normlara ve kurallara da sırtını dönüyor" ifadelerini
kullandı.
Avrupa Parlamentosu'nun Türkiye Raportörü Kati Piri de konuyla ilgili attığı tweet'te, “Türkiye’den yine çok kötü bir haber. Şimdi Parlamento’nun HDP’li üyeleri gözaltına alınıyor” ifadelerini kullandı. Piri, Avrupa Birliği'ne, Türkiye ile üyelik müzakerelerini derhal askıya alması için çağrı yaptı.
Piri, Hollanda Radyosu'na yaptığı açıklamada, Brüksel'den, Türkiye ile üyelik görüşmelerinin derhal askıya alınması konusunda net bir sinyal beklediğini söyledi.
Fransa’da iktidardaki Sosyalist Parti’den (PS) yapılan açıklamada, HDP eş başkanları ve milletvekillerinin tutuklanmaları sert bir dille kınandı.
HDP’ye yönelik darbe tarzı tutuklamalara iktidardaki PS yönetimi adına dış ilişkilerden sorumlu parti yöneticileri Marie-Rose Koro ve Maurice Braud tarafından bir açıklama yapıldı.
Demirtaş ve Yüksekdağ’ın tutuklanmalarının Sosyalist Parti açısından tam bir ‘şok’ olduğunun vurgulandığı açıklamada, Türk makamlarından demokratik biçimde seçilmiş ve saygın iki HDP liderine yönelik suçlamalara açıklık getirmesini istiyoruz” denildi.
‘Terörizme ve siyasete yönelik darbeler’in özgürlüklere saldırılması için bahane olarak kullanılamayacağının altı çizilen Sosyalist Parti açıklamasında, dün akademisyenlere, gazetecilere yapılanların bugün de tüm sosyal medya ağlarının kapatılarak devam ettirildiği kaydedildi.
“Sonu gelmeyen bu gerginlik bizleri çok derin bir biçimde endişelendiriyor” denilen açıklamada, parti olarak baskı ve sindirmeye maruz kalan Türkiye’deki tüm demokratlara verilen desteğin yinelendiği vurgulandı.
Sosyalist Parti açıklamasında, Avrupa ülkeleri ve uluslararası otoritelere çağrıda bulunarak, Türkiye’nin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin prensip ve değerlerine sahip çıkması yönünde baskı yapılması istendi.
HDP Eş Başkanları ve milletvekillerinin tutuklanmasına bir tepki de ABD Ankara Büyükelçiliği ve Dışişlerinden geldi.
HDP Eş Başkanları Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ ile milletvekillerinin tutuklanmasına ilişkin bir tepki de ABD Ankara Büyükelçiliğinden geldi. ABD'nin Ankara Büyükelçiği twitter sitesinde ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Tom Malinowski'nin İngilizce attığı tweet'in Türkçe tercümesi yer aldı. Mesajda şunlara yer verildi:
"Türk hükümetinin HDP liderlerini ve diğer milletvekilleri tutuklayıp, internete erişimi engellemesi dost ve müttefik olarak bizi derinden rahatsız etti."
BM İnsan Hakları Ofisi Sözcüsü Ravine Shamdasani, HDP milletvekillerine yönelik gözaltı ve tutuklamalar kabul edilebilirliğin ötesine geçtiğini belirterek bunun uluslararası sözleşmelere aykırı olduğunu söyledi.
HDP eş genel başkanlarına yönelik gözaltı ve tutuklamalara ilişkin BM İnsan Hakları Komiserliği ofisi BM’nin Cenevre ofisinde basın toplantısı düzenledi.
HDP milletvekillerine yönelik operasyonu “kabul edilemez” olarak nitelendiren BM İnsan Hakları Sözcüsü Ravine Shamdasani, "HDP eş genel başkanları ve milletvekillerine yönelik gözaltı ve tutuklamalar kabul edilebilirin ötesine geçmiştir. Darbe girişiminin ardından olağanüstü hâlin ilan edilmesi çerçevesinde uluslararası sözleşmelerin bazı maddelerinin askıya alındığı açıklandı fakat Türk yetkililerin attıkları adımlar kabul edilebilirliliğin ötesine geçmiş bulunmakta ve bu durumdan endişe duyuyoruz" dedi.
Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi (AKPM) Başkanı Pedro Agramunt, HDP eşbaşkanları ve milletvekillerine yönelik operasyonlara tepki göstererek, ‘parlamenterlere karşı böylesi aşırı önlemler alınmasına’ yönelik Türk Meclisi’nden açıklama istedi.
AKPM Başkanı Agramunt’un açıklamasında, Türkiye Meclisi'nin üçüncü büyük partisi HDP eşbaşkanları ve milletvekillerine yönelik darbe operasyonuna tepki gösterildi.
Venedik Komisyonu’nun milletvekilliği dokunulmazlığına ilişkin çağrısına rağmen Türkiye’nin bunun tam tersini yaptığını vurgulayan Agramunt, bu durumun kendilerini derin bir biçimde endişelendirdiğini söyledi.
Tutuklama ve gözaltılara ilişkin Meclis Başkanlığı’ndan açıklama isteyeceğini belirten AKPM Başkanı, OHAL uygulamalarını yerinde takip edecek bir komitenin de yakında Türkiye’ye gideceğini duyurdu.
HDP’ye yönelik operasyonlara bir tepki de Fransa Dışişleri Bakanlığı’ndan gelirken, tutuklamaların ‘derin endişeye’ yol açtığı vurgulandı.
Fransa Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Romain Nadal, Türk hükümetine çağrı yaparak, acilen ‘hukuk devleti ve temel özgürlüklere saygı gösterilmesini’ istedi.
Sözcü, Türkiye ve Fransa’nın ilişkilerinin ‘ortak değerlere bağlı’ olduğunu ve bundan dolayı da Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne dahil olunduğunu hatırlattı.
Demirtaş ve Yüksekdağ dahil 11 milletvekilinin gözaltına alınmasına tepki gösterilen Dışişleri açıklamasında, bunun ‘derin endişelere yol açtığı’ uyarısı yapıldı.
Ankara’da bulunan AB üyesi ülkelerin büyükelçileri HDP Eş Başkanları ve milletvekillerinin gözaltına alınması üzerine acil koduyla toplandı.
Edinilen bilgilere göre, konuya ilişkin AB nezdinde iki önemli ve kritik toplantı gerçekleştiriliyor. İlki Ankara’da bulunan AB üyesi ülkelerin büyükelçileri Ankara’da acil toplandı.
Brüksel’de AB’nin yetkili kurulları konuyu görüşmek üzere toplantı almaya başladı. Türkiye’de yaşanan kaygı verici durumun HDP’lilerin gözaltına alınmasıyla üst seviyeye çıktığını belirten AB yetkili kurullarının toplantılar sonrasında önemli kararlar alabileceği belirtiliyor.
ANF