Lütfen bekleyin.. Lütfen bekleyin..
İsveç’in kuzeyindeki Dalarna bölgesindeki Älvdalen ilçesinde yaşayan 3 bin kişinin konuştuğu Älvdalska, dilleri belirleyen ve sınıflandıran Dallas’taki SIL International tarafından dil olarak kabul edildi.
SIL International’ın değerlendirmesinde Älvdalska’nın farklı bir dil olduğu, azınlık dilleri statüsüne tabi tutulmasını talep etti. İsveç hükümetinin bilimsel değil siyasi nedenlerle Älvdalskayı bir dil olarak kabul etmediğine dikkat çeken SIL International’in bu kararıyla yıllardır mücadele veren Älvdalenliler şimdilik kısmi bir zafer kazandılar.
Älvdalenliler, şimdi İsveç hükümetinin konuştukları Älvdalska’yı azınlık dili olarak tanımasını istiyorlar.
Älvdalenliler, ana dillerinin tanınması için 1984 yılında İsveç’in ilk dil derneği olan ‘Ulum Dalska’yı kurdular. 2 bin civarında üyesi olan derneğin 3 bin kişinin üyesi olduğu Facebook hesabı Älvdalska dilinde.
Dernek, sözlükler, imla klavuzuları, okul ve üniversitelerde kullanılabilecek eğitim kitapları bastırdı. Dernek, Katalonya’nın Val d’Aran bölgesinde 4 bin 700 kişinin, İngiltere’de Cornwall’da 500 kişinin konuştuğu dillerin yasal statülerinin tanındığını söylüyor ve İsveç hükümetinin de aynı yolu izleyerek Älvdalska’nın geleceğinin güvence altına alınması için azınlık dili olarak tanımasını istiyor.
İsveç hükümeti tanımamakta direniyor
Avrupa Konseyi’nin dillerden sorumlu Uzman Komitesi, 2013 yılında İsveç hükümetine Älvdalska’nın ayrı bir dil olup olmadığının belirlenmesi için bağımsız uzmanların oluşan bir komisyon tarafından araştırılmasını önerdi.
Dil bilimcileri, Älvdalska’nın ayrı bir dil olarak kabul edilmesi için tüm koşulları taşıdığını ancak bu dilin tanınmasının domino etkisi yapmasından ve başka halk gruplarının da dillerinin tanınmasını isteyebileceğinden çekinen İsveç hükümetinin Älvdalska’yı resmi bir dil olarak tanımamak için direndiği değerlendirmesini yapıyorlar.
Älvdaska’nın dil olarak kabul edilmesi için girişimde bulunanlar arasında yer alan Profesör Lars Steensland, SIL International’in kararını bilimsel verileri temel alarak verdiğini ve dilde uzman bir kuruluşun verdiği kararın Älvdalska’nın geleceği açısından büyük bir önem taşıdığını söylüyor.
Göteborg Üniversitesi’nde İskandinav Dilleri Bölümü’nde doçent olarak görev yapan Henrik Rosenkvist ise İsveç hükümetinin Älvdalska’yı bir dil olarak kabul etmesi için yıllardır mücadele ediyor. Rosenkvist göre, Älvdalska’nın bir azınlık dili olarak kabul edilmesi için parlamentoya üç önerge verildiği halde İsveç hükümetinin olumsuz tutum takındığını belirtiyor.
İlk anaokulu açılacak
Älvdalen yerleşim biriminde, 1 Eylül günü sadece Älvdalska’nın konuşulacağı bir ana okulunun açılışı yapılacak. Älvdalen Belediye Başkanı Peter Egardt, çocuk ve gençler tarafından konuşulmayan bir dilin yok olma riskiyle karşı karşıya kalacağını ve Älvdalska’nın yok olmaması için ilk adım olarak bir ana sınıfı açmayı kararlaştırdıklarını söylüyor.
Belediye, Älvdalska dilinin öğrenilmesini ve konuşulmasını teşvik etmek için bu yıl dili en iyi konuşan 9 öğrenciye 6 biner kron, 9 öğrenciye de burs verdi. İlçede bulunan gıda satış mağazası Konsum de, Älvdalska için en fazla mücadele eden kişiye 10 bin kron burs vermeyi kararlaştırdı.
(Politika)
